Kategori:
Kuzey Kutbu ve Manyetik Kuzey Kutbu arasındaki temel fark, ilkinin Kuzey’de 90 derecelik sabit bir konuma sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Bir diğer ifade ile “gerçek kuzey” olarak da bilinen Kuzey Kutbu, coğrafi olarak yeryüzünün en kuzeyindeki sabit noktadır. Manyetik Kuzey Kutbu ise, gezegenin manyetosferi (dünyanın güneş, rüzgâr ve fırtınalarıyla etkileşime girdiği bölge) üzerine kurulu bir noktayı temsil etmektedir. Bununla birlikte; Manyetik Kuzey Kutbu’nun kesin konumu sürekli değişmekte olup, gerçek kuzey noktasından yüzlerce kilometre uzakta yer almaktadır.
Kabaca mıknatısa benzer bir şekilde, Dünya, manyetik kuzey ve güney kutuplarından geçen bir manyetosfer oluşturmaktadır. 1958’de, James Van Allen tarafından uydularla keşfedilen manyetosfer, her bir kutupta sıkışmış huniler veya tepeler ile dünya çapında geniş ve yüklü bir alan meydana getirmektedir. Bu alanın dünya yüzeyinde kesiştiği kuzey ve güney manyetik kutupları yaklaşık dünyanın dönme ekseni ile aynı doğrultuda yer almaktadır. Diğer bir ifade ile manyetik alan sebebiyle oluşan manyetik alan çizgilerinin, Kuzey Kutbu’ndan çıkarak, dev yaylar halinde Dünya’nın çevresini dolaşıp, Güney Kutbu’nda tekrar Dünya’ya girdiği belirtilmektedir. Ancak, dünyanın çekirdeğindeki bu mıknatısın kutupları, sabit ve simetrik değildir.
Sonuç olarak, Güneş ve uzaydan gelen zararlı ışınlar, bir nevi koruyucu kalkan görevi gören bu manyetik alanı geçememektedir. “Van Allen Kuşakları” olarak da anılan bu çizgiler, dünyayı meteorlardan, çok soğuk ya da sıcaklardan, zararlı ışınlardan koruyarak, yaşamın devam etmesine katkıda bulunmaktadır. Son dönemde Manyetik Kuzey Kutbu’nun yerinin Kanada’dan Siberya’ya doğru kaymaya başlaması ve öngörülenden çok daha hızlı şekilde hareket etmesi bilim insanlarının dikkatini bu alana doğru çekmektedir.