Kategori:
Küre, genellikle Dünya veya başka bir gök cisminin kusursuz bir simetriye sahip olacak şekilde belirli ölçülerde yapılmış geometrik bir modelidir. Düz haritalara harika bir alternatiftir, çünkü geleneksel haritalarda var olan bozulma problemlerinden hiçbiri küre modellerinde yoktur. Kullanılan malzemeye, kabartma olup olmamasına, üzerindeki şekillere, kağıt ya da baskı yapılmasına göre, basitten karmaşığa kadar birçok farklı tipi vardır.
En yaygın küre çeşidi Dünya haritalarının gösterildiği kürelerdir. Bu alanda, her biri kendine özgü yararları ve sınırlılıkları olan birkaç farklı çeşidi vardır. Standart bir dünya küresi, Dünya’nın siyasi sınırlarını, topografyasını veya her ikisini de gösteren kağıt şeritlerle kaplanan bir küredir. Bu kağıtlanmış küreler bir dizi kalitede yapılır, ancak hepsi esas olarak aynıdır.
Bir başka yaygın Dünya küresi çeşidi de, gezegenin topografyasının, ana fiziksel özelliklerin kabartılı bir şekilde gösterilmesini içerir. Bu tipte, dağlar küre yüzeyinin ötesine yükselirken, derin vadiler veya okyanus kanyonları daha çukur gösterilir. Bu çeşitlilik, coğrafik alanların kolayca görülebilmelerini sağlar.
Metal veya başka bir yoğun malzemeden yapılan daha pahalı küre modelleri de mevcuttur. Bu modellerde haritalar kağıt şeritlere basılmak yerine, materyalin üzerine siyasal veya topografik çizgiler şeklinde basılır. Bunlar, ofislerde kullanılmak üzere tasarlanan seri üretimli kürelerden, değerli metallerden yapılabilecek ve hatta taş dolgulara sahip koleksiyoncu eşyalarına kadar, kalite ve değer bakımından çok geniş bir yelpazeye sahiptir.
Son zamanlarda yapılan farklı bir kürede, havada asılı kalmasını ve iki mıknatıs arasındaki bir eksende dönmesini sağlamak için küçük elektromıknatıslardan yararlanılmıştır. Bunlar nispeten uygun fiyatlı ve estetik açıdan hoş görünümlüdür.
Dünya’yı temsil eden küre çeşitlerine ek olarak, diğer gök cisimlerini temsil eden küreler de mevcuttur. En yaygın olanı ay ve Mars’tır, ancak güneş sistemimizdeki diğer gezegenlerin küreleri de vardır. Yine yıldız küresi olarak bilinen başka bir çeşit, gökteki yıldızları Dünya’dan görüldüğü gibi gösterir. Bu küreler amatör gökbilimciler için çok kullanışlıdır ve genellikle güneş, ay ve diğer gezegenlerin yanı sıra büyük takımyıldızlar ve önemli gök olaylarını gösterir.
Son olarak, sanal kürelerin varlığından söz edilebilir. Bu küreler, bir bilgisayar programında eşleştirilir ve elde edilen küre daha sonra sanal bir ortamda keşfedilebilir. Çok büyük miktarda bilgiyi bütünleştirme yeteneği dahil, geleneksel kürelere göre birçok avantaj sunan sanal küreler, küresel görüntüleme sistemi (GIS) veritabanlarının yanı sıra, ayrıntılı ülke verilerini, bölgesel verileri ve hatta gerçek zamanlı hava durumu izlemesini kullanır.